VL12BTC4B22: Sóng điện từ

Bài 22: SÓNG ĐIỆN TỪ

I. SÓNG ĐIỆN TỪ
1. Sóng điện từ là gì?
-Sóng điện từ chính là điện từ trường lan truyền trong không gian.

2. Đặc điểm của sóng điện từ
a) Sóng điện từ lan truyền được trong chân không với tốc độ lớn nhất [tex]c= 3.10^8m/s[/tex]. Sóng điện từ lan truyền được trong các điện môi với tốc độ nhỏ hơn c và phụ thuộc vào hằng số điện môi. Bước sóng của sóng điện từ trong chân không:
[tex]\lambda =\frac{c}{f}[/tex]
b) Sóng điện từ là sóng ngang: [tex][/tex]\vec{E}\bot\vec{B}\bot\vec{c}[/tex]
c) Trong sóng điện từ thì dao động của điện trường và của từ trường tại một điểm luôn luôn đồng pha với nhau.
d) Khi sóng điện từ gặp mặt phân cách giữa hai môi trường thì nó bị phản xạ và khúc xạ như ánh sáng.
e) Sóng điện từ mang năng lượng.
f) Sóng điện từ có bước sóng từ vài m đến vài km được dùng trong thông tin liên lạc vô tuyến gọi là sóng vô tuyến. Các loại sóng vô tuyến:
+Sóng cực ngắn ([tex]\lambda<10m[/tex]).
+Sóng ngắn ([tex]10m<\lambda<100m[/tex]).
+Sóng trung ([tex]100m<\lambda<1000m[/tex]).
+Sóng dài ([tex]1000m<\lambda[/tex]).

II. SỰ TRUYỀN SÓNG VÔ TUYẾN TRONG KHÍ QUYỂN
1. Các vùng sóng ngắn ít bị hấp thụ
-Không khí hấp thụ rất mạnh các sóng dài, sóng trung và sóng cực ngắn.
-Không khí cũng hấp thụ mạnh các sóng ngắn. Tuy nhiên, trong một số vùng tương đối hẹp, các sóng có [tex]\lambda[/tex] ngắn hầu như không bị không khí hấp thụ.

2. Sự phản xạ của sóng ngắn trên tầng điện li
-Tầng điện li là lớp khí quyển mà trong đó các phân tử khí đã bị ion hóa mạnh dưới tác dụng của các tia tử ngoại trong ánh sáng Mặt trời.
-Sóng ngắn có thể phản xạ rất tốt trên tầng điện li cũng như trên mặt đất, nhờ đó sóng ngắn có thể truyền đi rất xa (hàng chục nghìn km) trên mặt đất.
-Sóng cực ngắn có thể xuyên qua tầng điện li nên được dùng trong thông tin vũ trụ.

Trắc nghiệm kiến thức chương Mạch dao động LC